Aqil ABBAS

Qırmızı işıq yanır. O dəqiqə maşının şüşəsini 14-15 yaşlarında bir uşaq döyür:

- Əmi, sən Həzrət Abbas, bir çörək pulu ver.

Əlimi cibimə atıram, boşdu. Bu biri cibimə atıram, o da boşdu.

Uşaq yenə yalvarır:

- Əmi, sən Quran, bir çörək pulu ver.

Əlimi bu biri cibimə atanadək yaşıl işıq, maşın tərpənir. Az qala maşını tutub saxlamaq istəyən uşaq hiss eləyirəm ki, ürəyində yeddi mərtəbəli bir söyüş söyür. Maşını yolun kənarında saxladıram. Əlimlə uşağı çağırıram, uşaq elə sevinə-sevinə yüyürür ki, elə bil Qarabağı almışıq, onun muştuluğunu verəcəm.

Cibimdə məmmədəmin olmur. Bir şirvan çıxarıram.

- Al, oğul.

Əvvəl-əvvəl almaq istəmir. Şirvana baxır, elə bil həyatında birinci dəfədi görür, geri çəkilir.

- Al, ay oğul.

- Məni aldadırsan.

Şirvanı zorla əlinə basıram. Bu vaxt ikinci bir uşaq da yüyürür.

- Əmi, saa qurban olum, maa da ver.

Elə bilirəm ki, indicə şirvan verdiyim uşaq qısqanıb onu qovacaq. Amma qovmur, deyəsən, əminin ürəyini hiss eləyir, deyir:

- Əmi, nolar, ona da ver dana.

Bir şirvan da o biri uşağa verirəm.

- Adın nədi?

- Aqil.

Çox pis təsadüfdü, lap pis təsadüfdü. O biri uşaq özünü öldürür:

- Əmi, mənim də adım Cəfərdi.

- Əmi sizə bir qonaqlıq versə nətəhər olar?

Cəfər adlı uşaq deyir:

- Ə, Aqil, gəl gedək, birdən adam oğrusu olar.

- Ə, bunun geyimini-gecimini görmürsən? Gəl gedək, onsuz da büyünkü pulumuzu çıxarmışıx.

Arxa qapını açıram. Keçib otururlar. Cəfər deyir:

- Uyda, şüşəsinin plyonkalarına bax.

İş yoldaşıma üz tuturam:

- Əbülfət, maşını sür tanış kababxanaların birinə.

Əbülfət gülümsəyir və üz tutur tanış kababxanaların birinə. Cəfər deyir:

- Əbülfət əmi (elə bil Əbülfət müəllimi yüz ildi tanıyırmış), Rəmişin kaseti var?

- Yox.

- Bə Qədir Rüstəmovun?

- O da yoxdu.

- Mən də elə bilirdim bunlar qarabağlıdı.

Əbülfət Arif Babayevin kasetini qoyur, ikisi də çəpik çalır.

- Qarabağlıymışlar.

Bu körpə balalar elə bilirlər ki, Rəmişə, Qədir Rüstəmova və ya Arif Babayevə yalnız qarabağlılar qulaq asır.

Kababxanada hörmətlə qarşılayırlar:

- Aqil müəllim, xoş gəlmisiniz.

Keçirik. Kimsə arxamızca gələn uşaqlara təpinib geri qaytarmaq istəyir. Deyirəm ki, mənnəndilər.

Oturmuşuq. Mənəm, Əbülfət Mədətoğludu, Aqildi və Cəfərdi.

- Nə yemək istəyirsiniz?

Cəfər deyir:

- Kabaf.

Süfrəni düzəldirlər. Aqil soruşur:

- Əmi, sənin adın nədi?

- Mənim də adım Aqildi.

- Zarafat eləyirsən?

- Yox, doğrudan deyirəm.

- Aqil əmi, bunlar çığırtma bişirə bilir?

Müxtəlif cür çığırtmalar var, Qarabağda isə yalnız çığırtma ona deyirlər ki, onu çolpadan bişirsinlər. Yəni toyuqdan da, xoruzdan da çığırtma var. Amma əsl çığırtma çolpadan olanda dadlı olur. Çolpa da

bilirsiniz də cücədən bir az böyük, yəni hələ nə toyuqdu, nə xoruz, zarafatla desək, hələ özünü tanımayıb.

- Bişirə bilirlər.

- Onda deynən bir çolpa çığırtsınlar da.

Xahiş eləyirəm ki, bir çolpa çığırtması bişirsinlər. Sözün düzü bu, mənim də ən çox sevdiyim yeməkdi.

Aqil də, Cəfər də motal pendirindən adama bir dürmək düzəldirlər. Elə iştahla yeyirlər ki. Aqildən soruşuram:

- Neçənci sinifdə oxuyursan?

- Səkkizdə. Amma məktəbə getmirəm.

- Niyə?

- Həm kitab-dəftərim yoxdu, həm də uşaqlardan utanıram.

- Niyə utanırsan?

- Utanıram dana,- deyib köhnə, cırıq pencəyini göstərir, - bunnan gedim?

- Atan var?

- Yox, ermənilər öldürüblər.

Cəfər deyir:

- Aqilin atası böyük adamıydı ey,... zammaq idi (rayonun da adını deyir, amma mən yazmaq istəmirəm, yəni filan rayonda zavmaq idi). Cibimizi doldururdu kanfetnən bütün məktəvə paylıyırdıx.

- Bacın, qardaşın var?

- İki bajım var. Məndən balacadılar.

- Niyə dilənirsən?

- Əmi, biz o dilənçilərdən deyiliy ey. Gəlirik bir-iki saat evin çörək pulunu çıxardırıx, sora çıxıf gedirih.

Kabab gəlir. Mane olmuram. Şirin-şirin yeməyə başlayırıq. Əbülfət Mədətoğlu fikirlidi.

- Əbülfət, çörəyini ye.

Görürəm şair dolub. Çox könülsüz-könülsüz bir tikə götürür, amma yemir, midilənir.

- Əbülfət, bəlkə adama bir əlli vuraq?

- Yaman olar...

Sözünün dalını demir. Əlli-əlli süzürük, uşaqların da stəkanlarına "Kola" tökürük. Aqilə deyirəm:

- Bəlkə, bir sağlıq deyəsən?

Stəkanı qaldırıb deyir:

- Əmi, sənin sağlığına. Sən yaxşı kişiyə oxşuyursan.

Hiss eləyirəm ki, yaltaqlanır. Mənim sağlığıma vururuq. Çığırtma gəlir. Ofisiant istəyir boşqablara çəksin, uşaqlar ona aman vermir. Özləri xoşladıqları tikələri seçirlər, sonar da elə mənim kimi,

çəngəlsiz-filansız əlləri ilə başlayırlar yeməyə.

Aqil soruşur:

- Əmi, sənin oğlun var?

- Var.

- Velsipeddəri var?

- Yoxdu.

- Niyə almırsan?

- Yekədilər ey, institutda oxuyurlar.

- Uşaq vaxtı almışdın?

- Almışdım.

- ... da (yenə rayonun adını çəkir, yazmaq istəmirəm) mənim də vardı. Özü də şkolnu. Qəttəzəydi, ispislərini də kraskalamışdım.

Cəfər deyir:

- Hamımız sürürdük. Hələ bir dəfə də sürəndə yıxıldım, budey, bu qolum qırıldı. Apardılar Hadı əminin yanına. O sağaltdı. Hadı əmini tanıyırsan?

Hadı əmi Qarabağın ən məşhur sınıqçısıdı. Hazırda Bakıda yaşayır. Və yenə sınığı ən yaxşı cərrahdan gözəl və tez müalicə edir. Uşaq vaxtı futbol oynayanda mən də yıxılmışdım, əlim çıxmışdı. Aparmışdılar Hadı

əminin yanına. Bir-iki il öncə xırda bir qəzaya düşmüşdük, oğlumun iki qabırğası çatlamışdı. İstədim həkimə aparam, eşitdim ki, qardaşıynan gedib Hadı əmini tapıblar. Hadı əminin o ilahi əlləri də dəyəndən sonra iki-üç günün içində uşağın o ağrı-acısı getdi.

- Tanıyıram.

Əbülfət deyir:

- Müəllim, bəlkə bir əlli-əlli də gedək, yoxsa ürəyim partlayacaq.

Əlli-əlli süzürük, uşaqlar da kolalarını süzürlər. Aqil deyir:

- Əmi, olar bir sağlıq da deyim?

- Deynən.