Zabrat gölü əhaliyə bəla olub

Sakin Qasım Mənsimov "Yeni Müsavat”a söylədi ki, artıq qonşuların bir qismi digər yerlərdən kirayə mənzil tutaraq, öz evlərini tərk ediblər. Qalanlar isə suyun qabağını almağa çalışırlar: "Ötən illərdə də gölün səviyyəsi qalxırdı. Ancaq heç zaman builki kimi olmayıb. İki aydan çoxdur ki, ərazini yavaş-yavaş su basır. İndi artıq suyun səviyyəsi ən yüksək həddə çatıb. Gölə yaxın yerləşən evlərin həyətində 20-30 santimetr su var. Ona görə də insanlar çarəsiz qalıb evlərini tərk ediblər. Burada evləri olduğu halda başqa yerdə pul verib kirayə yaşayırlar. Biz də hər gün əlimizə bel alıb, yolları düzəltməyə çalışırıq. Öz maşınımızla əraziyə torpaq gətiririk. Bu gün düzəltdiyimiz yol bir neçə gün sonra yenidən suyun altında qalır. İndi artıq Zabrat-Pirşağı yolu da suyun altındadır. Sonuncu dəfə Bakıya qar yağdıqdan sonra göldə suyun səviyyəsi daha da artdı və magistral yol da suyun altında qaldı. Uşaqları məktəbə yola sala bilmirik. Batıb qalırlar palçığın içərisində”.

Digər sakin Həsən bildirdi ki, şəhərə getmək üçün özləri ilə əlavə geyim götürürlər: "Bu yoldan adi ayaqqabı ilə keçmək mümkün deyil. Axşam yatırıq, səhər dururuq ki, yolun quru yeri də artıq suyun altında qalıb. Ona görə də məcburiyyətdən, özümüzlə əlavə uzunboğaz çəkmə də götürürük.  Çəkmə ilə əsas yola kimi gəlirik, daha sonra isə digər ayaqqabını geyinib, yolumuza davam edirik. Hər gün eyni vəziyyətdəyik. Ancaq bizimlə maraqlanan yoxdur. Ərazidəki torpağın hamısını özümüz daşıyıb gətirmişik. İndi durduğumuz yer bir həftə öncə suyun altında idi. Torpaq daşıyıb, buranı düzəltmişik. Ancaq faydası yoxdur. Göldə suyun miqdarı durmadan artır. Burada heç bir kanalizasiya sistemi yoxdur. Ona görə də yağışdan sonra hər il həyətlərə su yığılır. Ancaq heç zaman builki kimi olmayıb. Hər il yay aylarında həyətlər quruyurdu. Bu il isə çox güman ki, yayda da suyun altında qalacağıq. Havalar isindikcə su qalıb iylənir. Bir-iki ay sonra bura pis qoxudan yaxın durmaq olmayacaq. Yay gələndə isə qurbağaların əlindən həyətə girmək olmur. Çox çətin vəziyyətdəyik. Heç bir qurum gəlib bizimlə maraqlanmır”.

Müşahidə etdik ki, ərazidən keçən qadınlar, uşaqlar çox çətinlik çəkirlər. Onlar evlərinə getmək, şəhərə gəlmək üçün hər gün palçıq tapdalamalı olurlar. Bütün bunlara baxmayaraq, maraqlı məqam ondan ibarətdir ki, ərazidə hələ də torpaq satılır. Belə ki, suyun altında qalan ərazilərdə torpaq satılması ilə bağlı yazılmış elanlara rast gəldik. Bundan əlavə, göldən bir qədər kənarda hündürmərtəbəli binalar da tikilir.  

 

Məsələ ilə bağlı  Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin (ETSN) Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidmətinin Geoloji planlama ekspedisiyasının rəisi Əziz Qaralov "Yeni Müsavat”a bildirdi ki, həmin göl idarə olunmur: "Orada biz dəfələrlə olmuşuq və vəziyyətlə tanışıq. Zabrat gölündə suyun səviyyəsi 2015-ci ildən başlayaraq, tədricən qalxmağa başladı.  Həm Kürdəxanı təcridxanası, həm də Zabrat-Goradil yolu istiqamətində gölün əhatə dairəsi genişləndi. Bunun səbəbi odur ki, göl idarə olunmur, yəni ətrafdan su daxil olur, ancaq heç yerə axıdılmır. Əvvəlki dövrdə su borular vasitəsilə Maştağadan keçən kanala, oradan isə dənizə gedib. İndi həmin boruların da ağzı tutulub və su bir ərazidə qalıb. Eyni zamanda qış mövsümüdür və buxarlanma yoxdur. Ətrafda olan tikililərin, iaşə obyektlərinin, hündürmərtəbəli binaların da hamısının kanalizasiya suları birbaşa  gölə axıdılır. Biz orada dəfələrlə olmuşuq. Yerli strukturlar bu barədə heç bir tədbir görmür. İki ildir bu barədə məsələni qaldırırıq, ancaq bir faydası yoxdur. Biz orada noyabr ayının sonlarında müşahidə apardıq. Həmin zaman 60 santimetrə qədər gölün səviyyəsi qalxmışdı.  Gölün təxminən 200 metrə yaxın uzunluğu, 150 metrə qədər də eni var”.

Məsələ ilə bağlı Sabunçu Rayon İcra Hakimiyyətinin Zabrat qəsəbəsi üzrə nümayəndəsi Azər Süleymanov qafqazinfo.az saytına deyib ki, Bakı şəhəri və ətraf qəsəbələrin sosial-iqtisadi inkişaf layihəsi proqramı çərçivəsində göllərin təmizlənməsi məsələsi də yer alıb: "Zabrat gölü böyükdür. Göl iki rayonun arasındadır. Problemli məsələdir. Gölün səviyyəsi qalxıb. Bununla bağlı məsələ qaldırılıb, həll olunması istiqamətində qərar gözlənilir”.

 

Əli RAİS