"Bakı-Xəbər" qəzetinin elektron səhifəsində həqiqəti əks etdirməyən və tərtibatlarında xeyli plagiatorluğa yol verilən ucuz yazılar yayımlanır. Üç gündür oxuculara sırınan məlumatlar peşəkar jurnalistika prinsipləri ilə daban-dabana ziddiyyətli olsa da, qəzetin baş redaktoru, Mətbuat Şurasının idarə heyətinin aparıcı üzvü cənab Aydın Quliyevin də diqqətindən "yayınmağı" bacarır. Söhbət, iki gün Gəncə küçələrində ələk-fələk olub qapılar dolaşan, səfər təfərrüatlı fikirlərini yalanlarına qarışdıran Məhəmmədəli Qəribli adlı savadsız müxbirin uydurduğu "yazıları"ndan gedir.

"Demokratik.Az" bildirir ki, adıkeçən qəzetdə müxbirin ictimaiyyətə təqdim etdiyi silsilə "yazılar"ı Gəncə oxucuları tərəfindən də birmənalı qarşılanmayıb. Hətta, bəzi səhv təqdimatlı yalanlar qəzəbə və çaşqınlığa səbəb olub.

Müxbir adsız bir heykəli niyə şərlədi? – adına da Cavad Xan dedi!.. 

Oxucu kimi maraq doğuran və olduqca gülməli məqamlardan birincisi, "Bakı xəbər" əməkdaşının tanımadığı şəhərdə heykəllərlə qucaqlaşıb şəkillər çəkdirməsidir. Bu zövqünün ardından isə, heykəlin birini tutub; - "bu, Cavad xandır" deməsidir. Hansı ki, özü ilə yanaşı dayanan bu heykəlin Cavad xana hansısa dəxli, oxşarlığı yoxdur.

Daha çox qoçu Əsgər və ya lotu tipindəki bir bəyi xatırladan zavallı daş personaj" şərləndikdən" sonra, öz mistikasını qələmə alan müxbir plagiatorluğuna keçib. Təxminən 60 cümləlik nağılını girişindən yarısınacan rəsmi xəbər mənbəyində yer alan (Azərtaca bax: http://portal.azertag.az/az/node/540) məşhur Cavad Xan barədə məlumatlarla bəzəyib. Bunu istinadsız etməklə, tarixi faktların ifadə tərzini, sözlərindüzülüşünü adına çıxan müxbir öz "peşəkarlıq" səviyyəsini nümayiş etdirib.

Yazıdan sezilir ki, Qəribli imzası xəbərinin mahiyyətindən, xüsusilə əzəmətli şəxsiyyət "dediyi" Cavad xanın kimliyindən tam xəbərsizdir. Müxbir sadəcə, şəhərin Cavad xan küçəsində olduğunu bilir, "Kolorit” restoranının adını dəqiq xatırlayır, hansısa sahibkarın düzəltdirdiyi bir heykəlin barmaq felinə uyur. Şaiyələri isə öz həqiqəti hesab edir. (istinad - bu linkdən bax: http://www.baki-xeber.com/sosial/88523.html)

Belə absurd yazısını inandırıcı və ciddi təqdim etməyə çalışan müxbir tanınmış xalq artisti Nürəddin Mehdixanlının açıqlamasına da ehtiyac duyub. Elə bu cəhdində də məntiqsizliyinin izini buraxıb. M.Qəribli xalq artistini "tarixi şəxsiyyətin ekran versiyası”nın yüksək səviyyədə canlandırmış şəxs kimi təqdimata girir. Korifey sənətkarın heykəl barədə məlumatsız olduğunu eşitsə də, diqtəsinə davam edir. Burada isə, "tarixi şəxsiyyətin ekran versiyası" deyimi müəllifin tarixi şəxsiyyətlərlə bağlı "biliyindəki" çeşidli versiyaların varlığını, olmayanı sadalaya bilmə qabiliyyətini yenidən ortalığa çıxarır. (?!)

Xalq artistinin adından kimisə əsassız yerə özfəaliyyətdə qınayanın kəndisi belə cızmaqara ilə əsl "özfəaliyyət" nümayiş etdirir. Bir daşı şərləməklə əslində Cavad xanın adını müxbirin özü hörmətdən salır.

Əlavə məlumat üçün bildirim ki, xeyli müddətdir məşhur Cavad xana heykəl qoyulması şəhərin müxtəlif təbəqəli insanları tərəfindən müzakirə olunur. Artıq bu istək real tələbə çevrilib. Rəsmi qurumlarda müəyyən razılığa da gəlinib, fərqli formalarda bir çox memar və heykəltaraşların ideyaları ortadadır. "Cavad xan at üstündə” abidəsinin layihəsi tezliklə reallaşacaq ilkin proje kimi görünür. Bu istiqamətdə "Cavad xan Mədəniyyət və Tarix Fondu”, müxtəli adlarda facebook səhifəsi, gənclər və ziyalılar birliyi mütamadi olaraq təşəbbüslərlə çıxış edir. Yəni, hansısa naşı müxbirin Cavad xana "heykəl qayğısı” belə uydurulmuş yalan və kasad xəbərlər fonunda gecikmiş və yararsız görünür.

Gəncənin küçələrində qeyri-səmimi suallara BİLİNƏN CAVAB

Dediyimiz kimi, "Bakı-xəbər”də eyni müəllif adından tirajlanan növbəti yazıda "Gəncənin küçələrini bu günə kim salıb... 3-4 ildir dəyişməyən mənzərə...” sualına cavab axtarılır. Qısametrajlı yazıda müqəssirin sabiq icra başçısı Elmar Vəliyev olduğunu deməyə çalışan M.Qəribli şəhərin mərkəzi küçələrini şəkillərlə də faciəvi şəkildə təqdim etməyə çalışıb. Xəbərin başlığı dəyişməklə bir neçə başqa saytlara ötürülən xəbərdə də "niyyəti” deyəsən alınıb. (bax: -http://www.baki-xeber.com/sosial/88532.html)

Əvvəla, bu işlərin tezliklə bitəcəyini gizlədən, heç, nə işlər görüldüyünü aydınlaşdırmayan müxbirə bircə sual vermək yetərli olar ki, nə əcəba 3-4 ilin mövcud problemini "Bakı-xəbər” görməzlikdən gəlib? Nə əcaba, sabiq başçının dönəmində şəhərdəki ictimai və digər iflic durum sizi maraqlandırmayıb?

İndiyədək Elmar Vəliyevin adına tənqid yazmayan birisinin belə şou xarakterli yazı ilə kimlərin diqqətinə gəlmək istəyi başadüşüləndir. Amma, özü-özünə belə qeyri-səmimi suallar verib yarımçıq cavablarla oxucunu aldatmağa çalışması qeyri-peşəkarlıqdır.

Şəkillərdə təqdim edilən mənzərə bütövlükdə şəhərin mərkəzi küçələrini əhatə etmir, mərkəzə birləşən yol aralıqlarında işlər aparılır. Real durum yaxın aylarda tam aradan qaldırılacaq. Hazırda qazıntı işlərinin aparılmasının əsas səbəbi, içməli su xəttinin, kanalizasiya və digər kommunikasiya xəttlərinin yarımçıq qalmış hissələrinin əsas xəttə qoşularaq tamamlanması prosesidir. (bu barədə ayrıca yazı da təqdim edəcəyəm)

Gəncədə müxbirin pul axtarışı - çayçılar, kafe-restoranlar "cavab verir” (?)

İşsizliyi müəyyənləşdirməyin daha asan yolu - Klinikalar

"Bakı-xəbər”-in baş redaktorunun kifayət qədər ciddi və kəsərli qələmə sahib olduğunu, ölkədəki durumu gördüyünü yaxşı bilirəm. Keşməkeşli, ağrı-acılı həyat yolundan da məlumatlıyam. Amma, müxbirinin yazdığı yuxarıdakı cızmaqaraları bir kənara, Gəncədə işsizlik, dolanışıq səviyyəsini təsadüfən raztlaşdığı "VMR” adına klinikanın regional şöbəsindən ölçüyə gətirməsini həzm etməsi təəccüblüdür. Axı, Aydın Quliyev belə bir paradoksal və qeyri-sağlam məntiqlə yazılmış yazıya niyə "yaşıl işıq” yandırıb? Yazı başdan-ayağa oxucu heysiyyatını korlayan, yalan və reklam xarakterli söz yığınından kənarda deyil. (bax-http://www.baki-xeber.com/sosial/88538.html)

Yazının giriş hissəsində işsizliyi araşdıracağına söz verən müxbir ardından yazır ki, Gəncədə çayxanalar, iri restoranlar gün ərzində ağzınacan müştərilərlə doludur. Hamı nəinki işsizmiş, hətta, şəhər sakinləri pulun bolluğundan səhərdən-axşama yeyib-içib kef çəkir. Bunun əksini iddia üçün azı bir ay bir neçə restoranda reyd aparmaq, gələn eyni adamları saymaq ehtiyac deyil. Çayçılarda 60 qəpik, 1 manata gün keçirənləri də demirəm.

Müxbir statistikaya müraciət edib yazır ki, şəhərdə 5 min özəl müəssisə, 1000-dən artıq isə dövlət müəssisəsi var. Rəqəmləri yazsa da, yenə anlaqsızdır. Çünki, Gəncə əhalisi ilə göstərdiyi sayı müqayisə edərək, iş yox, işçi çatışmazlığının olduğunu kəşf edir. Adam anlamış deyil ki, Gəncədə 350 mindən artıq əhali yaşayır. Təkcə rəsmi rəqəmlərdə 100 minə yaxın abonentin olması faktı var. Yəni, Gəncədə işsizliyin tam aradan qaldırılması üçün azı 100 min iş yerinə ehtiyac duyulur ki, bu hələ ki, həllini gözləyən qlobal sosial problem olaraq yerində sayır. Təsadüfi deyildi ki, ölkə rəhbəri problemdən çıxış yolu kimi yaratdığı yeni qurum – "DOST” agentliyi 1500 Gəncə sakinini öz hesabına iş yerləri ilə təmin etməyə məcbur qalıb. Savadsız müxbirin hardansa əzbərlədiyi 5000 sahibkarın varlığını qavramaması adamın ölkənin vergi sistemindən də xəbərsiz olduğunu, bunu yazarkən kortəbii köçürmə etdiyini deməliyik. Çünki, o sayda vergi ödəyicisi olan şəxslər (hüquqi-fiziki) həm varlı kommersant demək deyil, eləcə də xeyli hissəsinin formal olaraq VÖEN-ə sahib olmasıdır. Onların təxminən 70-80 faizinin aylıq gəliri 150-200 manatı ötmür. Yarıdan çoxu ümumiyyətlə vergi hesabatları belə vermir.   

Bu cür eyforiyalara, öz naşı savadsızlığına qapılan müəllifin məntiqi yenə azır, xoş dolanışığı, əla düzəni "isbat” üçün pul axtarışında işıqforun qırmızı işığına düşür. Gözü VMR estetik Klinikasının binasına sataşır və ilk baxışa "aşiq olduğu” bir binaya cumur. İçəri girir, ardından ictimai əhəmiyyəti olmayan görüş ssenari, mövzu ilə uyğunluq təşkil etməyən təriflər, reklamlar və sair...

Bu yazısının sonunda, klinikanın regionlar üzrə (tək Gəncə üzrə yox - haa) 20 vakansiyasını oxucunun gözünə "soxan” bu adam beləcə, nəinki Gəncədə, bütün regionda  işsizliyin olmadığını hayqırır. Yəni, bilməmişik ki, ölkənin işsizlik problemi yox, əsas yaxşı işçi problemimiz varmış...

İnanmıram ki, müxbir belə yalan-dolanlar yazmağı özü hədəfləyib. Sadəcə, adamın peşəkarlıq səviyyəsi, xalq-millət-dövlət düşüncəsi, qoyulan mövzuya baxış rakursu zədəlidir. Belə olmasa idi, Qəribli qələmi öz naşılığından işsizlik və dolanışıq kimi vacib və həssas bir mövzunun cavabını klinikalarda, çayxana-restoranlarda deyil, aidiyyatı qurumlarda axtarar və tapardı. Bunun üçün isə, Gəncəyə gəlib qapı-qapı fırlanmağın hamımıza bəlli olan bircə adı var, amma demirəm. Onu da dəyərli oxucularımın özləri düşünsün. Mütləq, niyəsini özləri də tapacaqlar deyə!

Jurnalist kimi üzüldüyüm həm də odur ki, bu keyfiyyətsiz yazılar müxtəlif elektron xəbər portallarında da bəh-bəhlə yayımlanıb. Bu isə neçə-neçə saytın özünün peşəkarlıq səviyyəsinin aşağı şkaladakı göstəricisidir. Müxbir özü isə sahib olduğu saytda da "Bakı-xəbər” arasında paralellik aparıb. Xeyli oxucu zövqünə müxtəlif areallarda təcavüz və hörmətsizlik edib.

Bu, tərifləri dolaşan, bir savadsız müxbirin yazı qabiliyyətinin ən qısa təhlilidir. Belələrini reklam edən, verilişlərə ekspert kimi çıxarıb ictimaiyyətə təqdim edən, Gəncəyə yazı-abunə yazdırmağa göndərən şəxslər bir az utansalar, əsl reallıqları artıq görsələr yaxşıdır.

Cəmiyyəti belə yalançı müxbirlərin cəngindən xilas etmək ümidilə...

Osman Nərimanoğlu

Demokratik.Az