Vahe Avetyanla Əkrəm Əylisinin dialoqu (fantaziya)

 

- Salam, Əkrəm-can, necəsən, qardaş?

- Barev dzez, Vahe. Yaxşıyam, inç pes yek?

- Mən də yaxşıyam, qardaş. Burda səni incitmirlər ki?

- Voç, axper can. Arada sizin dildə desək, davaçan deyirlər, yəni vətən xaini...

- Ara, onu mənə də deyirlər. Hələ ürəkləri soyumur, matniç də deyirlər. Yəni satqın. Dərd eləmə...

- Sən də bunu özünə vişt eləmə. Biz "vətən xainləri” dözümlü olmalıyıq. Yəni taneli, hamberatar. Adə, Vahe, sən mənim yazdıqlarımı oxumusan?

- Hə, oxumuşam. Axırıncı yazdığını da, maşallah, bolori ermənilər oxuyub.

- İrok? Adə, bizimkilərin heç 1 faizi oxumayıb, amma 91 faizi söyür...

- Öz aramızdır, Əkrəm-can. Sən də barıtı bir az çox eləmisən də. Zülmə qalsa, bizim axperlər sizə daha çox anardarutyun ediblər, amma sən birtəfəli yazmısan.

- Voç, Vahe. Bizimkilər də arada sizinkilərə çox anardarutyun ediblər, hələ anhanqstutyun da veriblər. 

- Xətrimə dəyirsən. Böyüyümsən, əkəmsən, amma mən öz azgımı, camaatımı tanımırammı? 

- Vahe, sənin bizimkilərin canında olanları bilmirsən. Bax, görürsən, burda sənə necə hörmət qoyurlar. Amma mənim pensiyamı kəsiblər.

- A kişi, nə pensiya, nə tvoşak? Məni ölkədən qovublar ey. Sinnimin bu vaxtında otarakan olmuşam İsveçdə.

- Mən də gedirdim də. Aeroportda üzümə durdular ki, adam döymüsən. "Döydüyüm” adam iki mən boydaydı. Sən astvas, mən adam döyənə oxşayıram?

- Nə bilim, vallah. Səni tanıyanlar deyir ki, cavanlıqdan davakarsan.

- A mard, davakarlıq başqa, cığallıq başqa. Mənə cığal deyirlər, amma davakar demirlər. Cığal bilirsən nədi?

- Bilirəm. Biz cığala anvayel deyirik. Bizim camaatın o işdə üzü ağdır.

- Heç bizi demirsən. Biz anvayellikdə sizdən geri qalmarıq. Məsələn, səncə, dolmanı birinci kim bişirib. Deyə bilərsən?

- Əkə, məncə, dolmanı birinci üzüm tənəyi əkənlər bişirib. Amma üzümü kimin birinci əkdiyini, düzü, bilmirəm.

- Bəs "Sarı gəlin”i birinci kim oxuyub?

- Nə bilim, ay qardaş. Hər kim oxuyubsa, yenə oxusun da. Əllərindən alan var? Bunlar boş-boş şeylərdir. 

- Bəs Qarabağ kimindir?

- Bax, bu yaxşı sualdır. Qarabağ sizindir. Mianşanak. Yəni birmənalı.

- Sən öl, inciyərəm. Ermənilərin də orda yaşamaq haqqı var. 

- Kim nə deyir ki. Yaşasınlar da. Dinc otursunlar, yaşasınlar. 

 

- Heç bilirsən, o vaxt, sovet dövründə Bakıda ermənilərlə necə can-ciyər idik? 

- Bilirəm. İrəvanda da o cür idi. Amma bizimkilər mehribanlığın içinə turd qoydular.

- Hə, bizimkilər də arada yapdılar divara.

 

- Sizdə günah yox idi, hamısını bizimkilər elədi.

- Elə demə. Belə deyirsən ki, sənə davaçan, matniç deyirlər də.

- Bu məni sarsap eləmir, yəni qorxutmur. 

- Sənə nə var, gedib oturmusan İsveçdə. Burda mənim kitablarımı yandırırlar.

- Sovet vaxtı yazdıqlarını da? Onları niyə?

- Qurunun oduna yaş yandırmaq məsələsidir.

- Düzünü de, qardaş. Sən o "Daş yuxuları” Nobel mükafatı almaq üçün yazmışdın?

- Yox, ə, sən öl. Nə Nobel? Nobel aldığım deyildi, burdan-bura Nobel prospektinə çıxa bilmirəm. Amma sən İsveçdəsən, belə davam etsən, bir gün elə ordaca sənə mükafat verəcəklər. Deylənə görə, davaçanlara verirlər.

- Ara, mən sizin üçün çalışıram. Deyirəm, sülh olsun, barışıq olsun. Nobelyan mrtsanaki vecimə də deyil. 

- Yəni versələr, götürməzsən?

- Niyə götürmürəm? Bob Dilandan əskik oğlan deyiləm ki. Amma mükafatdan ötrü erməniliyimə sala bilmərəm.

- Öz millətini heç vaxt aşağılama, axper.

- Bunu mənə kim deyir? Sən də öz millətinin qədrini bil, paron varpet. Yəni hörmətli ustad. 

- Paronun artıq olsun.

- Arada gəl İsveçə, qonağım ol.

- Ağlın özünə getməsin, məni Bakı aeroportundan buraxmırlar.

- Gəl, belə edək. Mən mijnordutyunluq, yəni vasitəçilik edim, Azərbaycan hökuməti ilə sənin aranı düzəldim..

- Yox, axper, alınmayacaq. Sən mijnordutyunluq edincə, məni aşkharhik edəcəklər.

 

Samir Sarı